روابط اتیوپی و صهیونیست ها،حول دو محور نظامی و اقتصاد

آستان - عبدالله عبادی- تیوپی با جمعیت بیش از نود میلیون نفر، میزبان دفتر دایم سازمان منطقه ای افریقا (اتحادیه افریقا ) و همچنین کمسیون اقتصادی افریقایی سازمان ملل و تعدادی دیگری از سازمان های بین المللی و منطقه ای می باشد و از این رو به پایتخت سیاسی افریقا مشهور است.

 این کشور با جمعیت زیاد، سابقه کهن فرهنگی، تنوع ادیان و مذاهب و واقع شدن در منطقه استراتژیک شاخ افریقا همواره مورد توجه منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است. 

پیروان سه دین بزرگ اسلام ، مسیحیت و یهود اهمیت ویژه ای برای این کشور قائلند. برای مسلمانان، اتیوپی سرزمین هجرت اولیه مسلمانان و پناهگاه آنان و دروازه ورود اسلام به افریقا می باشد، مسیحیان نیز این کشور را محل ورود مسیحیت به افریقا می دانند و یهودیان به استناد ذکر نام اتیوپی در تورات ، اهمیت فراوانی برای آن قائل می باشند .

روابط اتیوپی و رژیم اشغالگر قدس

اتیوپی به عنوان قدیمی ترین کشور منطقه، روابط خوبی با اغلب کشورها از جمله رژیم اشغالگر قدس دارد. رابطه این دو، رابطه ای تاریخی و دیرین است. بنا به روایت های تاریخی اتیوپی ادعا می کند حضرت سلیمان پس از ازدواج با مالکه بلقیس (سبا) در اتیوپی می زیسته است.

سابقه روابط اتیوپی و رژیم اسرائیل به دهه 1960 باز می گردد، طی دوران "هایله سیلاسی"، آخرین پادشاه اتیوپی، مشاوران اسرائیلی، واحدهای چتر باز و ضد شورش اتیوپی را آموزش می دادند . 

در اوایل دهه 1960 اسراییل به دولت اتیوپی در مبارزه اش بر علیه جبهه آزادیبخش اریتره کمک کرد، حتی بعد از آنکه اتیوپی روابط دیپلماتیکش را با رژیم صهیونیستی در زمان جنگ اکتبر 1973 قطع نمود، اسراییل به تهیه کمک نظامی برای اتیوپی به آرامی ادامه داد. 

این کمک ها بعد از روی کار آمدن "منگیسیو هایله ماریام" ادامه پیدا نمود و شامل مهمات و قطعات یدکی برای تسلیحات ساخت آمریکا و ارائه خدمات برای جنگنده های اف 5 آمریکایی بود. همچنین رژیم صهیونیستی یک گروه کوچک از مشاوران نظامی اش را در آدیس آبابا مستقر نمود .

طی دهه 1990 روابط اتیوپی و رژیم صهیونیستی با پیشرفت زیادی مواجه شد. طی این دوره رژیم اسرائیل برای نیروی هوایی اتیوپی، دوربین های جاسوسی و آموزش خلبانان این کشور را فراهم نمود، در عوض این خدمات اتیوپی انتقال یهودیان این کشور به اسراییل را تسهیل کرد. در بهار سال 1990 حدود 5000 نفر یهودیان ماهانه به اراضی اشغالی انتقال می یافتند.

در سال های آغازین قرن بیست و یکم، روابط اتیوپی و صهیونیست ها، علاوه بر مسایل نظامی بیشتر حول محور اقتصاد می گردید. در این سال ها کارشناسان رژیم صهیونیستی در بسیاری از زمینه ها با کارشناسان اتیوپیایی همکاری می کردند. 

دانش بالای کارشناسان اسراییلی و پایین بودن سطح تکنولوژی در اتیوپی باعث شده بود تا متخصصان رژیم صهیونیستی در بسیاری از زمینه ها از قبیل کشاورزی، دامداری، آبیاری، بانکداری، تولید برنامه های تلویزیونی و آموزش بازیگری و ... در اتیوپی مشغول فعال باشند. 

به گزارش آستان،این امر زمینه نفوذ سازمانهای نظامی و امنیتی اسراییل را در این کشور مهیا کرده و افسران اطلاعاتی موساد از طریق خاک اتیوپی وارد سومالی و سودان، دو کشور مسلمان منطقه شده و به جاسوسی و جمع آوری خبر و حتی ترور اقدام می کردند .

بعد از اینکه آویگدور لیبرمن، وزیر  خارجه تندروی اسرائیل، در سال 2008به قدرت رسید، نگاه رژیم صهیونیستی به افریقا دستخوش تغییرات کلی شد.

 در حقیقت لیبرمن مانند گلدامایر، نخست وزیر این رژیم در دهه 1950 و 1960، قصد داشت تا نفوذ رژیم صهیونیستی را در قاره افریقا بیش از پیش گسترش دهد  و در این میان وی توجه خاصی به اتیوپی و کنیا داشت. 

از آنجایی که دو کشور بزرگ اسلامی مصر و سودان، از مهم ترین استفاده کنندگان آب رود نیل بوده و هستند، لیبرمن قصد داشت تا با نفوذ در هیات حاکمه اتیوپی و وادارکردن این کشور به ساختن سد بر روی این رودخانه، به نحو چشمگیری آب مورد نیاز این دو کشور مهم اسلامی شمال افریقا را کاهش داده و به نحوی این دو را با بحران مواجه کند.

 از سوی دیگر لیبرمن جهت نشان دادن علاقه خود به افزایش سطح روابط با اتیوپی، سطح روابط اسراییل با اریتره را تا پایین ترین حد ممکن کاهش داد و همچنین طی این مدت چندین موافقتنامه جهت فروش تسلیحات و آموزش ارتش اتیوپی با این کشور به امضا رساند.

با سفر لیبرمن  به شرق افریقا از جمله ایتوپی، فصل نوینی در روابط دو کشور در سال 2009 آغاز شد. در این سفر که اندکی بعد از سفر محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران به افریقا انجام شد، لیبرمن تعداد زیادی از تجار، سیاستمداران و مقامات نظامی رژیم صهیونیستی را با خود به شرق افریقا برد تا با امضای موافقتنامه های سیاسی، اقتصادی و نظامی مانع از نفوذ ایران در این منطقه استراتژیک شود و زمینه را برای نفوذ هرچه بیشتر رژیم صهیونیستی در آن مهیا کند.

در سال 2010 حادثه ای ایجاد شد که تا حدودی روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار داد. در 25 ژوییه 2010 موساد در اقدامی تروریستی یک فروند هواپیمای خطوط هوایی اتیوپی را در آسمان لبنان منفجر کرد. 

علت این اقدام موساد این بود که اعضای این سازمان معتقد بودند هاشم صفی الدین، یکی از رهبران حزب الله و پسر خاله سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان در هواپیمای مذکور بوده و قصد عزیمت به اتیوپی را دارد.

 در سندی که ویکی لیس در این مورد انتشار داد چنین آمده است که از دیگر انگیزه های موساد برای انفجار این هواپیما این بود که فکر می کرد 20 تن از اعضای حزب الله لبنان علاوه بر هاشم صفی الدین در این هواپیما هستند. هواپیمای بویینگ 737 اتیوپی 25 ژوییه 2010 در نزدیکی سواحل بیروت پس از آنکه مدت کوتاهی از خروجش از فرودگاه بین المللی رفیق حریری نگذشته بود سقوط کرد و در آن حادثه همه 90 نفرمسافران آن که  اکثر آنها لبنانی و اتیوپیایی بودند کشته شدند .

منبع:آستان