طرح صداها،اندیشه ها و عقاید مختلف در جامعه انتخابگر

دکتر ايازي با بیان اینکه جامعه اي مي تواند انتخاب گر باشد كه صدا ها، انديشه ها و عقايد مختلف در آن طرح شود، افزود: در آياتي از قرآن اشاره شده كه بايد عقايد ديگران را به رسميت بشناسيم حتي اگر آن را قبول نداشته باشيم. قرآن كريم براي مخالفين عقايد نيز حقوقي را مشخص كرده است.

به گزارش آستان، دكتر سيد محمد علي ايازي عضو هیات علمی این واحد در نشست علمی آزاد اندیشی دینی در سیره معصومین علیهم السلام گفت: بحث آزاد انديشي ديني در دو محور قرآن و سيره معصومين (ع) قرار مي گيرد . در محور قرآن مي توان اين طور به مسئله  آزاد انديشي اشاره كرد كه اصولا رشد و تكامل علم با گفتگو در نقد و نظر حاصل مي شود و اگر جوامعي رشد كردند ، اين رشد در سايه ي نقد و بررسي بوده است و آن جامعه اي كه مانع سخن گفتن مخالفين در هر حوزه اي شده است رشدي در آن ديده نمي شود.

وی با بیان اینکه منظور از آزاد انديشي يعني اين كه باید تبیین شود که اسلام نسبت به انديشه ورزي چه موضعي دارد؟ ، افزود: قرآن كريم پيش از هر چيز دعوت گر به آزاد انديشي است. خداوند در سوره زمر مي فرمايد "بشارت باد بر آناني كه سخن را مي شنوند و بهترينش را انتخاب مي كنند". يعني نه تنها اين كار مجاز است بلكه مطلوب است.

وي با اشاره به اینکه در آياتي از قرآن كريم بر این مسئله تاکید شده است كه اگر مردم يك عقيده داشته باشند ، اين جزو تدبير و مشيت خداوند نيست ، ادامه داد: خداوند در سوره ي يونس مي فرمايد " اگر خدا بخواهد همه ي مردم را هدايت مي كند". اين جزو مشيعت خداوند است كه مي فرمايد هر كس را بخواهد هدايت مي كند اما اين كار را نمي كند. 

به گفته وی ، قرآن كريم مي گويد آنان كه مومن نيستند ، اگر در حال جنگ با شما نيستند با آن ها نيكي كنيد و با آن ها با عدالت رفتار كنيد.

دکتر ايازي با اشاره به آزاد انديشي ديني در سيره معصومين افزود: معصومين نيز به مسئله آزاد انديشي توجه ويژه اي كرده اند. امام علي (ع) فرمودند " وقتي حرفي را شنيديد ، درباره ي آن فكر و انديشه كنيد و در صورت نياز آن را نقد كنيد. افكار و عقايد را تضارب كنيد تا در سايه ي آن حق كشف شود".

وی با بیان اینکه معصومين به مخالفين فرصت مي دادند تا نظرها و عقايد خود را مطرح كنند، اضافه کرد: رواياتي از معصومين درباره ي مزمت تكفير وجود دارد. خود اين مزمت تكفير ، باعث مي شود به موافق و مخالف فرصت صحبت داده شود و در سايه ي آن حق روشن شود.

دكتر مهدي مهريزي عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات نیز در اين نشست گفت:گاهي اوقات آزادي را در حوزه رفتاري تعريف مي كنيم. مثلا آزادي سياسي ، آزادي تجمع ها و آزادي مخالف ها. اما اينجا آزادي به انديشيدن اضافه شده است و در كنار آن كلمه دين وجود دارد. 

وی افزود: براي همين به دو صورت مي توان تعبير كرد كه آيا در دين ، انديشيدن آزاد است ويا آزادي انديشه را ، دين تاييد مي كند؟ هر دو اين موارد صحيح است اما بايد پي به اين نكته ببريم كه چه ارتباطي بين تعقل و دينداري وجود دارد.آيا دين دار بودن نفي كننده ي پرسش گري است؟

 دكتر مهريزي گفت: وقتي خداوند در قرآن عباد الرحمن را وصف مي كند به يك نكته اشاره مي كند و می گوید " آن ها كساني هستند كه وقتي آيات ما بر آن ها تلاوت مي شود چشم و گوش بسته كرنش نمي كنند". در سوره نمل اشاره شده است كه خداوند آيات را نازل مي كند، پيامبر تبیين مي كند و مردم تفكر كنند.